Samurai Gaijin

Welkom in Reposaarelainen, uithoek van het ijzige Finse platteland omringd door fabrieken, waar een even vrolijke als wrede krijgsheer de plak zwaait: Samoerai Rauni! Hij is een onoverwinnelijke vechtersbaas, zijn sigaret hangt gelaten in de mondhoek, hij heeft een ruwe baard, matrozenpret en vuil marcelleke, en een onstilbare dorst en honger naar vrouwen. Rauni volgt een iets te recht pad om zich te wreken op wie hij ervan verdenkt de verijdelde aanslag op hem te hebben besteld. De film barst open als een fles wodka en houdt pas op na een intens uur en een kwart van razernij, dans, traditioneel gezang en techno, katers en even twijfelachtige als klievende wraak. "Samoerai Rauni" wordt gedragen door de hyperactieve regisseur-acteur in grote doen, geboost door lokale humor (zwart en doorzopen) en een opzwepende soundtrack. Hij slaagt erin Finland te Japaniseren, door bijvoorbeeld het Japanse warmwaterbad te vervangen door Scandinavische sauna’s. Kortom, een uiterst unieke en originele film in zijn genre.

Rick, een eenvoudige Amerikaanse bokser, wordt opgeroepen om in Japan een oude katana, een erfstuk, aan zijn rechtmatige eigenaar te overhandigen. Hij komt terecht in een strijd om de sabel tussen twee broers. De ene is sensei van een traditionele schermschool op het platteland, de andere een stinkend rijke en criminele ondernemer. Hij zal ingewijd worden in de weg van de samoerai en de wapens oppakken. Voor een gaijin-film is deze verbazingwekkend realistisch. Dé legendarische figuur van de chanbara (Seven Samurai, The Legend of Musashi, The Sword of Doom...), Toshirô Mifune, neemt hem immers onder zijn hoede, als oude en doeltreffende sensei. "The Challenge" neemt geen loopje met de samoerai door te vervallen in ridicule clichés, maar knoopt aan met de middeleeuwse Japanse gevechtskunsten. De Amerikaanse held (zijn ijdelheid wordt aardig getrimd door de Japanse manier van handelen en uiteindelijk geraakt hij zelfs op de weg van de sabel) zou bij deze misschien wel de enige authentieke gaijin-samoerai kunnen zijn van dit programma – samen met Rauni, uiteraard.

Met het zadel op de schouder en een opgehangen paard, ontwaakt een anonieme cowboy te midden van een menigte geïntrigeerd en spottende boeren. Na een reis van enkele maanden belandt hij uiteindelijk in een Japanse haven om er zijn verschuldigde geld terug te krijgen: duizenden dollars beloofd door een perkament dat hij aan een zekere Motori moet overhandigen. De affaire is veelbelovend maar het terrein is onvoorspelbaar, zeker wanneer een goed geïnformeerde samoerai hem berooft van zijn vrijheid en zijn paard. Welkom in Eastern: een western in Japan wanneer het Edo-tijdperk op zijn laatste benen loopt!
Geregisseerd in 1968 door Luigi Vanzi en geproduceerd door hoofdrolspeler Tony Anthony, is "Lo straniero di silenzio" een film uit de late jaren 60 die historisch de eerste is die twee broedergenres vermengt, samurai en western. En hij doet het met veel inlevingsvermogen: vanaf de eerste minuut zien we dat de cowboy er niets van begrijpt en volledig op z’n bek gaat. Geen vertaler of gemeenschappelijke grond in dit door tyfoons weggeveegde land. Voor een paar dollar meer speelt de buitenlander de rol van de zandkorrel die van de ene clan naar de andere overloopt in het gevecht tot op de dood tussen twee samoeraiclans. Halverwege tussen western en chanbara passeren een meertalige prinses, een zwaarddwerg, een geweer in het middeleeuwse Japan en een onbeschrijfelijk vehikel de revue. Een leuke rariteit!

Met een oeuvre dat mijlen ver staat van dat van Avi Mograbi, is Amir Shervan ("Hollywood Cop", "Killing American Style") niet de typische filmmaker uit het Midden-Oosten die je in een Nova-programma verwacht.
Na een handvol B-film-pareltjes, voltooit Amir in 1991 Samurai Cop, zijn vijfde en laatste speelfilm. Een slaper in het rijk van de zo-slecht-dat-het goed-wordt films die pas recent zijn cultstatus verwierf, meer dan twintig jaar na zijn videorelease.
Samurai Cop is meer een buddy-agent dan een samoerai-film die probeert met zijn titel geld probeert te verdienen aan de toch al vervagende rage van vechtsporten in de filmindustrie. Met het toenmalige (en nog steeds) onbekende duo Matt Hannon en Mark Frazer, en meer herkenbare gezichten van de low budget-cinema zoals Robert Z’Dar en Gerald Okamura, is de film een perfect voorbeeld van schaamteloze uitbuiting die lijkt te zijn gemaakt van fragmenten , niet-gerepeteerde scenes en rammelende dialogen. Ultieme pulp!

Wanneer het westen een van de grote mythes van de chanbara in 26 afleveringen overneemt, in 2003 verfilmd door Takeshi Kitano, die van Zatoich de blinde zwaardvechter, steekt dat niet de ogen uit? Blind Fury onttrekt zich van begin af aan van elk nipponisme door van zijn held een blinde Vietnamveteraan te maken die door enkele locals werd ingewijd in de kunst van het zwaardvechten. Eens terug in de VS, gewapend met zijn vermomde kruk, verdedigt hij in alle bescheidenheid de zwakken met een snijdende doeltreffendheid. Met de humor die ook al aanwezig was in de originele Zatoichi-serie in een modern jasje (zo bestuurt hij bijvoorbeeld een auto in volle stadscentrum), blijft Blind Fury aangenaam down to earth. Rutger Hauer, de fetisj-acteur van Paul Verhoeven in zijn beginjaren en memorabele Blade Runner, is steeds geloofwaardig en levert volgens eigen zeggen zijn meest straffe acteerprestatie af. Hij werkte voor de gelegenheid samen met de blinde acteur en judokampioen Lynn Manning, die hem als devies meegaf “ik laat mij niet verblinden.”.

Met enkele kortfilms vermenigvuldigen de Gaijin-samoerais zich. We kwamen er een enkele tegen op onze weg en anderen bleven onder de radar. Hier is een selectie van korte samoerai uit het noordelijk en zuidelijk halfrond, waarvan sommige quasi onvindbaar en moeilijk vertoonbaar.